این دو قطعه کاملاً متفاوت هستند و در دو جای مختلف موتور قرار میگیرند، اما هر دو وظیفه آببندی و جلوگیری از نشت روغن را بر عهده دارند.
درک تفاوت این دو بسیار مهم است. به طور خلاصه:
-
کاسه نمد ساق سوپاپ (Valve Stem Seal) روی خود سوپاپ قرار میگیرد.
-
کاسه نمد میل سوپاپ (Camshaft Seal) در انتهای میل سوپاپ قرار میگیرد.
در ادامه به توضیح کامل هرکدام و تفاوتهایشان میپردازیم:
۱. فرق لاستیک یا کاسه نمد ساق سوپاپ (Valve Stem Seal)
-
محل قرارگیری: روی راهنمای سوپاپ (Valve Guide) که در سرسیلندر قرار دارد.
-
وظیفه: کنترل روغنکاری ساق سوپاپ. این کاسه نمد مانع از نشت روغن موتور از بالای سرسیلندر به داخل محفظه احتراق میشود، اما به اندازه کافی برای روانکاری ساق سوپاپ روغن عبور میدهد.
-
جنس: معمولاً از لاستیک مصنوعی مقاوم به حرارت (مانند وایتون Viton) با یک فنر فلزی کوچک در داخل برای محکم نگه داشتن آن روی ساق سوپاپ.
-
علائم خرابی:
-
سوزاندن روغن (دود آبی رنگ از اگزوز)
-
کم شدن روغن موتور بدون مشاهده نشتی خارجی
-
کثیف شدن و روغنی شدن شمع ها
-
-
تعویض: برای تعویض نیاز به باز کردن سرسیلندر یا استفاده از ابزار مخصوص فشرده کردن سوپاپ و فنرها دارد.
۲. کاسه نمد میل سوپاپ (Camshaft Seal)
-
محل قرارگیری: در دو طرف میل سوپاپ (در محفظه تایمینگ موتور) قرار میگیرد. معمولاً یکی در سمت چرخانه تایمینگ و دیگری در سمت مقابل.
-
وظیفه: جلوگیری از نشت روغن موتور به خارج از بلوک موتور. این کاسه نمدها مانع خروج روغن از محل عبور میل سوپاپ از بلوک موتور یا سرسیلندر میشوند.
-
جنس: معمولاً از لاستیک (نوعی نیتریل) یا در موارد جدیدتر از سیلیکون با یک فنر فلزی (کمرنگ) در پشت لبه برای نگه داشتن آن در جای خود.
-
علائم خرابی:
-
نشت روغن از پشت پولی میل سوپاپ به بیرون از موتور.
-
چکیدن روغن از ناحیه تسمه تایمینگ/زنجیر تایمینگ.
-
پاشیدن روغن روی اجزای دیگر و کثیف شدن موتور.
-
-
تعویض: نیاز به باز کردن پولی میل سوپاپ و تسمه تایمینگ دارد. نسبت به کاسه نمد ساق سوپاپ دسترسی سادهتری دارد.
جدول مقایسه و تفاوت های کلیدی
ویژگی | کاسه نمد ساق سوپاپ (فرق لاستیک) | کاسه نمد میل سوپاپ |
---|---|---|
محل قرارگیری | روی ساق سوپاپ (در سرسیلندر) | روی میل سوپاپ (در بلوک موتور/محفظه تایمینگ) |
وظیفه اصلی | جلوگیری از نشت روغن به داخل سیلندر (محرقه احتراق) | جلوگیری از نشت روغن به بیرون از موتور |
علائم خرابی | دود آبی از اگزوز، مصرف داخلی روغن | نشت روغن به بیرون، چکه کردن روغن |
مشاهده خرابی | غیرمستقیم (از طریق دود اگزوز) | مستقیم (مشاهده چکه یا نشتی روغن) |
دشواری تعویض | نسبتاً پیچیده (نیاز به بازکردن سرسیلندر) | نسبتاً سادهتر (نیاز به بازکردن تسمه تایمینگ) |
جمع بندی:
اگر خودروی شما روغن میسوزاند (دود آبی) و روغنش کم میشود بدون اینکه روی زمین چکه کند، مشکل از کاسه نمدهای ساق سوپاپ (فرق لاستیک ها) است.
اما اگر از ناحیه تسمه تایمینگ و پولی میل سوپاپ روغن به بیرون نشت میکند و روی موتور چکه میکند، مشکل از کاسه نمد میل سوپاپ است.